İnternet Reklamları’nı Anlatmaya Devam…

Bu bölümde İnternette Reklam Rehberi kitabının Terminoloji bölümünün ikinci parçasını bulacaksınız. Kitabın formatı önce terminoloji sonrasında bu formüller üzerinden konu anlatımlarıyla ilerleyecek. Unutmadan 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk bayramınızı comTalks olarak en içten dileklerimizle kutlayalım!

CTR (Click-Through Rate)

İnternet Reklamları
Açılımı İngilizce “Click-Through Rate” olan bu terimin tam Türkçesi “Tıklanma Oranı” dır. Bir reklam kampanyasının tıklanma oranının yüzdelik oranda ifade biçimidir. Reklam kampanyası için hazırlanan görsel içeriğin başarısını ölçmede kullanılır.

Kampanya özelinde değişiklik gösterse de ülkemizde ortalama CTR oranı %0,003 – %0,005 arasında değişkenlik gösterir. Eğer CTR oranı daha düşükse kampanya ve görseller gözden geçirilmelidir.

Formül

(Tıklanma / Gösterim) = % CTR

Örneğin; kampanyamız 1000 kişi tarafından görüntülendi ve 18 defa tıklandı. Böyle bir senaryoda kampanyamızın CTR oranı %0,018 demektir.

Ad-Impression (Reklam Gösterimi)

Gösterim kavramı pek çok yabancı kaynakta “impression” olarak geçmektedir. Pageview (Sayfa Gösterimi) kavramıyla karıştırılmamalıdır. Bu birim yalnızca belirtilen kampanya görselinin kaç kez görüntülendiğini saymaktadır.

Oysa bir internet sayfasında birden çok reklam kampanyası yayınlanabilir. Bir ziyaretçi bir internet sayfasını ziyaret ettiğinde Pageview (Sayfa Gösterimi) birimi 1 değer artarken sayfa üzerindeki her reklam kampanyası için Impression (Gösterim) değeri ayrı ayrı 1’er defa artar.

Visit (Ziyaret)

Bir web sitesindeki aktif ziyaretçinin gerçekleştirdiği sayfa ziyaretleri. Peki aktif kullanıcı ne demek?

Bir web sitesinde, 30 dakika içerisinde, aynı web sitesi içerisinde kalmak kaydıyla, birden fazla sayfayı ziyaret eden kullanıcı aktif kullanıcı sayılır. 30 dakika hareketsiz kaldıktan sonra aynı web sitesinde yeni bir sayfaya geçiş yapan ziyaretçi 30 dakikalık yeni bir ziyaret sezonu (session) başlatmış olur. Bu değer aşağıda açıklayacağım Tekil Ziyaret kavramı ile karıştırılmamalıdır.

Pageview (Sayfa Gösterimi)

Bu kavram daha önce açıkladığım Ad-Impression kavramıyla sıklıkla karıştırılmaktadır. Pageview yalnızca bir web sitesinde herhangi bir sayfa sorgulandığında bir birim artar.

Örneğin; bir okuyucu bir haber sitesini ziyaret edip tek sayfalık 10 farklı haber okuduğunda sayfa gösterimi aşağıdaki şekilde artmış olur.

Bazı web siteleri bu konuda etik olmayan yöntemlere başvururak ziyaretçilerinin olabildiğince fazla sayfa gösterimi üretmelerini sağlarlar. Bunun sebebi CPM bazlı reklam satışlarını desteklemek ve web sitelerinin istatistiklerini yükseltmektir.

Bu birim hiçbir ön-şart gerektirmez. Aynı kullanıcı aynı sayfayı ziyaret ederek çok sayıda Pageview (Sayfa Gösterimi) üretebilir.

Formül

1 Ana Sayfa + 10 Haber Sayfası = 11 Pageview (Sayfa Gösterimi)

Unique Visitors (Tekil Ziyaretçi)

İsminden de anlaşılabileceği gibi Unique Visitor terimi bir web sitesini belirlenen zaman diliminde ziyaret eden farklı kullanıcıları saymak ve raporlamak üzere geliştirilmiştir. Çoğunlukla 24 saatlik bir zaman diliminde bir web sitesini ziyaret eden ziyaretçiler kaydedilir ve aynı gün içerisindeki ziyaretleri sayılmamak kaydıyla web sitesinin gerçekte kaç farklı ziyaretçiye ulaştığı ölçülmeye çalışılır.

Bu birimin ölçümlerinde web sitesindeki ziyaretçiye ait IP veya Cookie bilgileri kullanılır. Bu bilgiler ışığında sayımlar yapılır fakat ne yazık ki pek çok zaman %100 doğru bilgiye ulaşılamamaktadır.

Returning Visitor (Geri Dönen Ziyaretçi)

Geri Dönen Ziyaretçi istatistiği web siteleri için bazı istatistik programları tarafından kaydedilir. Bu veri siteyi ziyaret eden bilgisayarları tekrar siteyi ziyaret ettiklerinde tanımak ve “Geri Dönen Ziyaretçi”  olarak etiketlemek üzere yerleştirilen çerezler sayesinde elde edilir.

Bounce Rate (Hemen Çıkma Oranı)

Bu oran web sitesini ziyaret eden kullanıcıların sayfanın içeriği ile gerçekten ilgili olup olmadıklarını ölçmede kullanılır. Hemen Çıkma Oranı olarak Türkçeleştirilir.

Formül

İlk 10 Saniyede Sayfayı Terkeden Kullanıcılar / Visit (Ziyaret) * 100 = % Bounce Rate

Time Spent (Sitede Geçirilen Ortalama Süre)

Web sayfasını ziyaret eden kullanıcıların görüntüledikleri sayfalarda kaldıkları sürenin bir ortalaması çıkarılır. Time Spent site kullanıcılarının site ile ne kadar ilgili oldukları noktasında yalnızca fikir verir. Belirleyici bir etken değildir, ziyaretçiler sayfaları açıp kullanmıyor olabilirler. Sayfada kaldıkları her dakika sayfayı kullandıkları anlamına gelmez.

Budget (Bütçe)

İnternette reklam kampanyaları hazırlarken detaylıca bahsedeceğimiz bütçe konusu mutlaka karşınıza çıkacaktır. Kampanyanızın hangi frekansta bütçelendirileceği kampanyanız yayına alınmadan önce size sorulur. Tüm terimlerimizde olduğu gibi bu bölümde de İngilizce kaşılıklarını da kullandık çünkü bazı teknolojiler henüz Türkçe’ye çevrilmediği için bilgi sahibi göz aşinalığınızın olması faydalı olacaktır.

Daily Budget (Günlük Bütçe)

Günlük bütçelendirme yapabilmenizi sağlar. Bu bölümde belirleyeceğiniz rakam ayırdığınız fondan günlük olarak düşülecektir. Kısaca kampanyanız için günlük harcayacağınız miktar bu bölümde belirtilir.

Weekly Budget (Haftalık Bütçe)

Kampanyanız için haftalık harcayacağınız miktar bu bölümde belirlenir. Eğer kampanyanızı haftalık harcayacağınız kaynakla yönetmek istiyorsanız bu şekile ilerleyebilirsiniz. Kampanyanızı haftalık dilimlerde fonlasanız da mutlaka günlük planlara bakmanızı öneriyorum.

Monthly Budget (Aylık Bütçe)

Kampanyanızın aylık harcama limitidir. Reklam kampanyanızın aylık harcama limitini belirledikten sonra boş bırakmamanızı, günlük ve aylık dilimleri de özel günleri ve haftaları göz önünde bulundurarak özenle planlamanızı öneriyorum.

Annual Budget (Yıllık Bütçe)

Yıllık plan genellikle büyük şirketler tarafından kullanılır. Yılın başından özel gün, hafta ve ayları göz önünde bulundurarak yıllık bir plan hazırlanabilir. Ne zamanlarda ne kadar harcanağını pazarlama stratejiniz doğrultusunda siz belirlersiniz. Yıllık bütçe sizin bir yıl boyunca harcayacağınız miktarın toplamıdır.

Duration (Süre)

Kampanyalarınızın yayında kalacağı süre önceden belirlenebilir veya ucu açık bırakılabilir. Örneğin kampanyanızın 3 Ağustos 2011 12:30 ve 12 Ağustos 2011 16:45 tarihleri arasında yayında olmasını talep edebileceğiniz gibi. Ucunu açık bırakarak 3 Ağustos’tan sonra dur diyeceğiniz tarihe kadar yayında kalmasını da sağlayabilirsiniz.

IAB

Açılımı “Interactive Advertising Bureau” (Etkileşimli Reklamcılık Bürosu) olan bu kurum internet reklamları için dünyanın en yaygın mesleki kuruluşudur. Görevi mesleki standartlar belirlemek yoluyla internet reklamcılığının daha sağlıklı ve ön-görülebilir gelişmesini sağlamaktır.

Çeşitli sosyolojik araştırmalarla sektördeki şirketlere vizyon kazandırmaya çalışan bu kurumları ve özellikle ülkemizdeki oluşumu olan IAB Türkiye’yi takip etmenizi öneriyorum.

Merkezi Birleşmiş Milletler, New York’ta bulunan kurumun dünyanın pek çok ülkesinde ofisleri vardır.

IAB Standartları

Yukarıda açıkladığımız IAB internet reklamcılığında kullanılan reklam şekillerini standardize edebilmek için bir takım ölçüler geliştirmektedir. Bu ölçüler web siteleri ve reklamverenler arasındaki iletişimi kolaylaştırmak, standart bazı teknik detaylar üzerinden mutabakatı kolaylaştırmak amacıyla oluşturulmuştur.

IAB tarafından standart olarak belirlenen ve en çok kullanılan temel reklam biçimleri aşağıdaki gibidir:

Ölçüler 300px x 250px 180px x 150px 728px x 90px 160px x 600px
Maks. Boyut 40kb 40kb 40kb 40kb
Süre 15sn 15sn 15sn 15sn

Bir reklam görseli hazırlıyor veya web siteniz için bir reklam alanı oluşturuyorsanız, bu ölçümlere sadık kalmanızı şiddetle tavsiye ederim. Örneğin; 2011 yılı itibariyle pek çok medya planlama ajansı sadece 300 x 250 boyutları için reklam hazırlayacağını deklare etmiştir.

Campaign (Kampanya)

Burada reklam kampanyalarından bahsediyoruz. Kampanyaların süreleri ve bütçeleri olur. Bir kampanya birden fazla reklam içerebileceği gibi yalnızca bir tane de reklam içerebilir. Aynı zamanda bir kampanya pek çok farklı yayıncı üzerinde farklı reklam ürünleriyle kurgulanabilir. Kampanyanın sahibi olan markanın hedeflerine ulaşmasını sağlamak esastır.

Bu kimi zaman bilinirlik, kimi zamansa satış, kimi zaman üyeye dönüştürme ve kimi zaman da bilgi toplamaktır.

Cookie (Çerez)

Bilgisayar kullanıcılarının pekte yabancı olmadığı bir terim Cookie. İnternet sitelerinin kullanıcıları farklı amaçlarla hedefleyebilmek için bıraktıkları küçük ayak izlerine Cookie (Çerez) denir. Kimi zaman bir web sitesi kullanıcının daha önce onu ziyaret edip etmediğini öğrenebilmek için kullanıcının her ziyaretinde tarayıcısına ona özel bir çerez bırakır. Bu sayede site sahipleri kullanıcılarının site içerisindeki aktivitelerini rahatça takip edebilirler.

Google Analytics gibi yeni nesil istatistik yazılımları da Cookie teknolojisini sıklıkla kullanır ve pek çok istatistiği bu minik ayak izlerinin yardımıyla elde ederler.

IP

Yine haberlerde sıklıkla adı geçen bir terimdir IP. Bir adresleme çeşididir. Bağlı bulunduğunuz internet altyapısını sağlayan şirket sizi internet ağına dahil edebilmek için evinizde veya işyerinizde kullandığınız modeme bir IP adresi sağlar. Altyapı şirketi bu sayede bölgenizi ve internet trafiğinizi kontrol edebilir.

Evinizde veya İşyerinizde çoğunlukla yalnızca modeminizi kullanarak size gelen IP adresini birden çok kullanıcı için kullanılabilir hale getirirsiniz.

Farklı IP adresinden web sitelerine gelen ziyaret bazı istatistik yazılımları tarafından kullanılır fakat. Her IP adresi yalnızca bir kullanıcı barındırmayacağından bu bilgi pek sağlıklı sayılmaz. Bir evde birden fazla bilgisayar olabileceği gibi bir internet kafede yüzlerce bilgisayar aynı IP üzerinden internete erişebilir.

Burada mesleki terminolojinin sonuna geldik. Sormak istediğiniz sorular için kitabın arkasındaki “Yazar Hakkında” bölümünden iletişim bilgilerini kullanarak bana ulaşabilirsiniz.

Terminoloji bölümünü tamamen ezberlemek zor olacağı için kitabın devamını okurken sık sık geri dönüp kontrol ederek bir kaynak olarak kullanmanız faydalı olabilir.

Bu bölümde ne öğrendik?

Terminoloji bölümü ile yabancısı olmadığımız ama detaylarını da tam bilmediğimiz bir takım terimlerin anlamlarını ve hesaplanma yöntemlerini öğrendik. Kitabın bundan sonraki bölümlerinde bu bölüm bize sık sık referans olmaya devam edecek.

Özellikle farklı yayıncılarla çalışırken karşılaşabileceğimiz İngilizce kullanımlarına da burada yer vermeye dikkat ettim.

Hepsinden önemlisi bu bölüm bizim hergün gördüğümüz dijital reklam şekillerinin aslında aslında IAB isimli bir kuruluş tarafından standardize edildiğini öğretti.

Önümüzdeki hafta bir sonraki bölümle İnternette Reklam Rehberi kitabının yazı dizisi comTalks’ta devam ediyor olacak.